تاثیر جنگل کاری بومی و غیر بومی بر پایداری خاکدانه ها و ماده آلی ذره ای خاک (مطالعه موردی: مرکز بذر جنگلی خزر)

جنگل¬ها یکی از ارزشمندترین اکوسیستم¬های خشکی اند، و تامین کننده¬ی بسیاری از نیاز¬های انسان از گذشته تا امروز بوده اند.با این وجود سرعت تخریب این منابع طبیعی بیش تر از احیا و توسعه آن است. این امر لزوم جنگلکاری در اراضی تخریب شده را نشان می دهد. در این راستا شناخت ویژگی¬های هر گونه با توجه به شرایط رویشگاه و کمک به بهبود شرایط اراضی تخریب شده ضروری است. به این ترتیب پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش جنگلکاری بر تغییرات ویژگی های خاک و همچنین مقایسه تغییرات ایجاد شده در خاک توده¬های جنگلکاری با اراضی شاهد صورت گرفت. به این ترتیب 3 توده¬ی جنگل کاری شده¬ با گونه¬های صنوبر دلتوئیدس، توسکای ییلاقی، دارتالاب و اراضی رها شده (شاهد) در مرکز بذر جنگلی خزر واقع در کلوده ی آمل انتخاب شد، به منظور بررسی مشخصه های رویشی توده ها و نمونه برداری از خاک، 8 قطعه نمونه ی 20*20 متر مربعی در هر یک از توده های مورد نظر و اراضی رها شده از دو عمق 0-15 و 15-30 برداشت شد. سپس نمونه ها برای اندازه گیری پایداری خاکدانه، مواد آلی ذره¬ای و برخی مشخصه-های فیزیکوشیمیایی خاک به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که توده¬های مورد نظر به لحاظ پایداری خاکدانه و همچنین میزان نیتروژن ذره¬ای دارای اختلاف معنی¬دار می باشند بیشترین و کمترین میزان پایداری به ترتیب مربوط به توده¬های دارتالاب و توسکا می باشد. همچنین توده های دارتالاب و اراضی شاهد نیز به ترتیب بیشترین و کمترین میزان نیتروژن ذره ای را به خود اختصاص داده¬اند،در حالی که به لحاظ کربن ذره¬ای اختلاف معنی¬داری بین توده¬ها مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان دهنده¬ی وجود اختلاف معنی¬دار میان توده¬ها از نظر میزان سیلت، وزن مخصوص ظاهری، رطوبت، اسیدیته، کربن آلی، نیتروژن کل، پتاسیم و منیزیم قابل جذب می باشد. در خصوص سایر پارامتر های فیزیکوشیمیایی اندازه گیری شده (رس، شن و کلسیم قابل جذب) اختلاف معنی¬داری در توده و عمق مشاهده نشد. در مجموع نتایج این بررسی موید اثر مثبت جنگلکاری بر خصوصیات خاک، میزان مواد مغذی و در نهایت کیفیت آن می باشد. چرا که توده¬های جنگلکاری شده به لحاظ تمامی عناصر تغذیه¬ای خاک، میزان مواد آلی ذره¬ای (pom)، پایداری خاک دانهو همچنین ذخیره کربن درخاک به نسبت اراضی شاهد موفق تر عمل نموده اند.